W marcu 1945 roku w Słupsku pierwsi uruchomili warsztaty byli polscy rzemieślnicy przebywający na robotach przymusowych w Niemczech. Kroniki odnotowują piekarzy, cukierników, wędliniarzy, kominiarzy, szewców, stolarzy i fryzjerów. Z ich inicjatywy powołano Cech Piekarzy, Cukierników i Młynarzy z pierwszym starszym cechu Romanem Mirkiem. Najważniejszym zadaniem była wówczas aprowizacja stale przybywającej ludności. W kolejnych miesiącach organizowały się nowe cechy - rzeźników i wędliniarzy, fryzjerów, metalowców, stolarzy, dekarzy i tapicerów. Powstawały liczne warsztaty - młynarskie, kołodziejskie, kowalskie, bednarskie, elektrotechniczne, naprawy samochodów, hydrauliczne, fotograficzne, malarskie, powroźnicze, krawieckie, szewskie, pralnicze, transportowe i kamieniarskie. Jesienią 1945 roku zarejestrowano 50 warsztatów rzemieślniczych, a w maju 1946 było ich już ponad 200.

Pierwszym warsztatem rzemieślniczym w Słupsku był zakład szewski otwarty w marcu 1945 roku przez mistrza Mariana Piłata, co upamiętnia tablica przy ulicy Armii Krajowej. Zaraz po nim powstały pierwsze piekarnie: Bolesława Szycy przy ul. Sierpinka, a od 1948 roku Leopolda Lewny, Stefana Dobiegały przy ul. W. Polskiego, Henryka Stokłosy przy ul. Prusa, którą kontynuuje dziś Gerard Cyman, czy też w Ustce piekarnia Stefana Brzóski, który założył i prowadzi jedno z nielicznych w Polsce „Muzeum Chleba”. Pionierem wędliniarstwa był Tadeusz Kucharski, który był jednym z inicjatorów odbudowy kościoła Mariackiego. Jego trzej synowie rzemieślnicy położyli zasługi w branży metalowej – obecnie samochodowej. Pierwszą branżę metalową ślusarzy i instalatorów reprezentował Brunon Ochybowski, który w latach 1956 - 1976 pełnił funkcję starszego cechu. Z kolei w Ustce jednym z pierwszych rzemieślników był Kazimierz Olender. To dzięki tym dwóm rzemieślnikom powstały „Domy Rzemiosła” w Słupsku i Ustce. Pierwszym mistrzem fryzjerstwa w Słupsku był Czesław Szymański. Z kolei wśród pierwszych słupskich fotografów był Jan Skrypko, którego zdjęcia z kucykiem i bernardynem wielu słupszczan przechowuje do dziś w rodzinnych albumach.
Byli to pionierzy słupskiego rzemiosła, których dumną tradycję z powodzeniem kontynuuje nowe pokolenie rzemieślników.